Bildumak

Pirinioetako euskara

Grabaketa Heriak Euskalkiak Mapak Gai nagusia Izenburua Hiztuna
PIR-449 Hilabeteen izenak Garraldan. Hilabeteen izenak Francisco Javier Bidador
PIR-450 Haizeen zenbait izen esaten ditu eta haize bakoitzaren norabidea zein den. Haizeen izenak Francisco Javier Bidador
PIR-451 Noiz ereiten zen lursagarra eta noiz biltzen zen. Lursagarra noiz ereiten zen Francisco Javier Bidador
PIR-452 Lursagarra bereizten zen, hazitako zena eta jateko zena. Diametro jakin batekin berezi behar zen hazitakoa, handiena kanpora saltzen zen jateko. Lursagarren bereizketa Francisco Javier Bidador
PIR-453 Gaur egun animaliak komunaletan bereiziak daude eta larreak garai konkretu batean irekitzen dira. Baina garai batean dena libre zen eta azienda nahasturik zegoen. Azienda lur komunaletan Francisco Javier Bidador
PIR-454 Etxeko elea erdara izaten zen. Berak euskara ikasi zuen burugogorra zelako, osabari presionatuz. Etxean erdara zen hizkuntza nagusia. Etxeko elea erdara izaten zen Francisco Javier Bidador
PIR-455 Erron sortua eta 11 urtekin Usetxira joana maizter, familiarekin. Etxea eta Familiaren jatorria Alicia Villanueva Zandueta
PIR-456 Aita eta ama euskaldunak eta Erron haiek ziren euskaldun bakarrak, herriko zaharrenak salbu. Familia eta euskara Alicia Villanueva Zandueta
PIR-457 13 Anai-arreba ziren. Haiek Usetxira joan zirenean gazte aunitz baziren. Familiaren osaketa Alicia Villanueva Zandueta
PIR-458 Aziendarekin eta lurrarekin egiten zuten lan. Behorrak, behiak, ardiak, zerriak, oiloak, baratzea… Garia. Baserriko lanak, azienda Alicia Villanueva Zandueta
PIR-459 Usetxin euskaldunak ziren harat iritsi zirenean. Senar-emazteak euskaldunak izan arren, ikastolan ikasi zuten seme-alabek euskara. Senarra Usetxikoa baina haien artean erdaraz Alicia Villanueva Zandueta
PIR-460 Beheitian azienda eta sabaian belarra. Baratzea ondoan, baina alorrak urruti zituzten bazkaria eramateko gizonei. Erron ez zuten etxean urik. Usetxin bai. Udaran ura oso eskatua zen Erron. Etxeko egitura Erron Alicia Villanueva Zandueta
PIR-461 Ama ikusi zuen lisua egiten. Orduan astean behin garbitzen zuten arropa. Erron bertze ahizpek laguntzen zioten. Usetxin bai, lagundu izan zion. Lisiba (Lisue) Alicia Villanueva Zandueta
PIR-462 Gizonek kanpoan eta aziendakin egiten zuten lan. Emaztekiek hori eta etxekoa, dena, gizonari kanpoan lagundu eta etxeko guztia bere gain. Lan banaketa Alicia Villanueva Zandueta
PIR-463 Kostalekin eramaten zuten garia errotara. Gero "cedazo"tik pasa, "levadura" egin eta bota, eta ura boteaz masa egiten hasi. Ogiari itxura eman, labea garbitu ezpelaz, eta ogia labean sartu. Zortzi bat egunetarako ogia. Errotara eta ogia egiten Alicia Villanueva Zandueta
PIR-464 Tomatea botiletan paratzen zuten, kontserbarako. Piperra ere sartzen ibili ziren, nahiz eta gero zaila izan botilan sartzeko eta ateratzeko. Laratzean egosten zuten dena. Kontserbak Alicia Villanueva Zandueta
PIR-465 Sukaldatzen suko brasetan. Taloa egiten zuten. Babak… Platerean ez da ezer galtzen. Sukaldatzen. Janaria Alicia Villanueva Zandueta
PIR-466 Osaba bat bizi izan zen haiekin garai batez. Ameriketatik itzuliotakoa zen. Amutxiz ere oroitzen da, etxean. Amutxi eta apitxi. Tio-osaba… Familia osaketa, izenak Alicia Villanueva Zandueta
PIR-467 Komuna kuadran (estrabilen) eta gorputza garbitu palanganan. Gorputza garbitu palanganan Alicia Villanueva Zandueta
PIR-468 Azienda: ardiak, behorrak, behiak… Ez zen zerrikumerik jaten etxean orduan… Kuadra -ikuilua- eta azienda Alicia Villanueva Zandueta
PIR-469 Oilaskoak nola egiten zituzten erre-egosiak. Errezeta. Orduan besta egunetan soilik jaten zen oilaskoa. Oilasko erregosiak -recocidos- Alicia Villanueva Zandueta
PIR-470 Petatxoz jositako arropa izaten zen. Igandetan ezin zen orratza hartu eta amak begiratzen zion erlojuari igande gauez, hamabietan orratza berriro hartu ahal izateko. Haria nola egiten zuten. Jertseak, galtzeriak… dena etxean egina Jantziak. Arropa eta haria Alicia Villanueva Zandueta
PIR-471 San Martinetan bat hiltzen zuten. Gero bertze bi. Txorizo oso ona egiten zuen amak, gosaltzeko. Txerri-hiltzea egiterakoan afaria egiten zen eta presentea eraman auzoei. Txerri hiltzea Alicia Villanueva Zandueta
PIR-472 Axuria kenduta gazta batzuk egiten zuten etxerako. Prozesua pixkat kontatzen du. Gazta egiten Alicia Villanueva Zandueta
PIR-473 Sagarrondoak baziren. Basoko fruituak ere. Marrubiak eta zizak. Fruta, basoko fruituak Alicia Villanueva Zandueta
PIR-474 Irailean mozten zituzten haritzen abarrak hostoak eskuratzeko. Fardoak egiten zituzten abarrekin, sekatzen zirenean montonean paratu eta neguan ematen zuten. Hori baino hobea zen artoa… Haritz hostoak Alicia Villanueva Zandueta
PIR-475 Behin mozten zuten urtean. Inoiz bi aldiz. Belarrak Alicia Villanueva Zandueta
PIR-476 Ama, aita edo mutilek eramaten zituzten ardiak mendira. Neskak ikastera. Artzaintza Alicia Villanueva Zandueta
PIR-477 Oron batak, bi orduak, hiru orduek… Orduak Alicia Villanueva Zandueta
PIR-478 Asteko egunen izenak Aste egunak Alicia Villanueva Zandueta
PIR-479 Urtaroen izenak Urtaroak Alicia Villanueva Zandueta
PIR-480 Hilabeteen izenak Hilabeteak Alicia Villanueva Zandueta
PIR-481 Zubiri pamplona txikito. Señorito samarrak. Herrien harremanak Alicia Villanueva Zandueta
PIR-482 Gerendiaindik zetorren saltzailea mandoarekin, herriz-herri saltzen telak -ehunak-. Oso graziosoa zen. Aranguren, Zubirikoa, ere joaten zen. Saltzailea Gerendiaindik Alicia Villanueva Zandueta
PIR-483 "El paragüero se viene…". Ijitoak saltzaile Alicia Villanueva Zandueta
PIR-484 Eskatzen zetozen batzuk herriz-herri. Bokadilloa ematen zizkieten… Eskaleak Alicia Villanueva Zandueta
PIR-485 Ez dira fidagarriak. Mendekuzaleak dira. Ez ziren fidatzekoak zitoak -ijitoak- Alicia Villanueva Zandueta
PIR-486 Bazen han la cueva de… Kontuak egiten ziren hari buruz. Sorginekin beldur arazten. Leize zuloa eta sorginak Alicia Villanueva Zandueta
PIR-487 Urrian biltzen ziren sutondoan babak garbitzen, artoa aletzen… ez zen telebista beharrik. Gaztainak erretzen sutan Alicia Villanueva Zandueta
PIR-488 Atzenduak ditu kantatzen zituen euskarazko kantak. Bertsoak… Markesaren alaba… Kantak Alicia Villanueva Zandueta
PIR-489 Gerra garaian gaizki ikusia zen euskaraz aritzea. Batez ere karabineroen seme-alabek. Gero, Usetxin karabinerorik ez zen… Euskara herrian Alicia Villanueva Zandueta
PIR-490 Apaiza Leranoztik zetorren . Ez zen euskalduna. Eskolan eta errezatu erderaz Alicia Villanueva Zandueta
PIR-491 Leranotzera eskolara joaten zirelarik emazteki batek erraten zien hark jolasten zuela a Tabas. Haiek ez. Jolasak Alicia Villanueva Zandueta
PIR-492 Aitak erleak basotik ekartzen zituen. Aitak ez zuen ezer paratzen, eztia hartzeko. Erleak Alicia Villanueva Zandueta
PIR-493 Bere etxekoek ez zuten egin. Usetxi oro har ez. Ikatza Alicia Villanueva Zandueta
PIR-494 Dena egiten zen auzolanean. Bideak konpondu etabar… Batzarrea egiten zuten Usetxin. Auzolana eta batzarrea Alicia Villanueva Zandueta
PIR-495 Aziendekin eta paketeekin ibili izan ziren. Behin hartu zuten Guardia Zibilek paketea Usetxin. Periodikoan agertu zen. Kontrabandoa Alicia Villanueva Zandueta
PIR-496 Kontrabandoari esker ateratzen ahal zen diru pixka Bat. Beharrik! Kontrabandoari esker Alicia Villanueva Zandueta
PIR-497 Iruñera etortzen ziren oinez zaldikoak erosteko. Behin Larrasoañan zenbait zaldiko gibelerat egin zuten, beldurtuta… Feriak Alicia Villanueva Zandueta
PIR-498 Hiru anaia joan ziren gerrara. Gerra Alicia Villanueva Zandueta